Ειδικότερα για την υπογονιμότητα, χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα θεραπευτικά πρωτόκολλα βελονισμού, τα οποία προσαρμόζονται στο εκάστοτε πλάνο, το οποίο επιλέγει το ζευγάρι και ο θεράπων γυναικολόγος, είτε αναφέρεται σε φυσική διαδικασία είτε σε λήψη ωαρίων με φυσικό κύκλο είτε σε προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Σύμφωνα με εργασίες οι οποίες έχουν λάβει χώρα στον Δυτικό ιατρικό κόσμο, η αποτελεσματικότητα του βελονισμού στη βελτίωση της γυναικείας υπογονιμότητας στηρίζεται κυρίως στη δράση του στο νευρικό / ενδοκρινικό σύστημα, ρυθμίζοντας και εξισορροπώντας το ορμονικό σύστημα καθώς επίσης και μειώνοντας το stress.
Στόχοι της θεραπείας βελονισμού είναι:
- η ρύθμιση της λειτουργίας του άξονα υποθάλαμος – υπόφυση – ωοθήκες αλλά και του άξονα υποθάλαμος – υπόφυση – επινεφρίδια προκαλώντας αντίστοιχη ρύθμιση των ορμονών και αγχόλυση
- η βελτίωση της διαδικασίας της ωορρηξίας (παραγωγή ωαρίων)
- η αύξηση της αιματικής ροής στις αρτηρίες της μήτρας και του ενδομητρίου αυξάνοντας τα ποσοστά επιτυχίας εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου.
Αντίστοιχα, για την διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF), οι ιατρικές εργασίες επιβεβαιώνουν την δράση του βελονισμού στην:
- διέγερση της ωορρηξίας προκαλώντας μεγαλύτερη παραγωγή αλλά και καλύτερης ποιότητας ωαρίων
- βελτίωση της αιμάτωσης του ενδομητρίου, αυξάνοντας την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου κατά την εμβρυομεταφορά
- μείωση της τονικότητας της μήτρας
- μικρότερη χρήση γοναδοτροπίνων
- μείωση του άλγους κατά την διαδικασία της ωοληψίας
- μείωση του αριθμού των έκτοπων κυήσεων
- μείωσης του stress, το οποίο βιώνει ένα ζευγάρι κατά την διαδικασία μιας εξωσωματικής διαδικασίας
Επιπρόσθετα, υπάρχουν κάποιες εργασίες οι οποίες αναφέρονται στην αντρική υπογονιμότητα εξετάζοντας τη δράση του βελονισμού στην κινητικότητα των σπερματοζωαρίων και γενικότερα στην ποιότητα του σπέρματος μέσω της ρύθμισης του νευρο – ανοσο – ενδοκρινικού συστήματος.
Ένα ολοκληρωμένο πρωτόκολλο βελονισμού για την υπογονιμότητα περιλαμβάνει 8 – 12 συνεδρίες, με συχνότητα 1 – 2 φορές την εβδομάδα ανάλογα πάντα με την διαδικασία την οποία έχει επιλέξει και προτείνει ο θεράπων γυναικολόγος και την οποία συνοδεύει έως την 5η ημέρα της εμβρυομεταφοράς. Τα αθροιστικά αποτελέσματα του βελονισμού, οι περισσότερες εργασίες συμφωνούν ότι τα έχουμε όταν η έναρξη της θεραπείας είναι περίπου 1 - 2 μήνες πριν την προσπάθεια προσαρμόζοντας την συχνότητα των συνεδριών του βελονισμού ανάλογα.
Ο ιατρικός βελονισμός θεωρείται μία ασφαλής μέθοδος, χωρίς παρενέργειες, εφόσον γίνεται από ιατρό ειδικά εκπαιδευμένο.
Βιβλιογραφικές αναφορές:
- Chen B-Y et al. Relationship between blood radioimmunoreactive beta-endorphin and hand skin temperature during the electro- acupuncture induction of ovulation. Acu and Electrotheres, Int J 1991;16:1-5
- J Pei et al, Fertility Sterility 84: 141-147,2005
- Paulus et al. Influence of acupuncture on the pregnancy rate in patients who undergo assisted reproduction therapy. Fertil Steril 2002;77(4):721-24
- Stener-Victorin et al. 1996; EA and uterine blood flow impedance
- Stener – Victorin et al , Human Reprod 1999, 2003, 2005
- S Siterman, Archives of Andrology, 39:155-161,1997
- Quintero et al. A randomized, controlled, double-blind, crossover study evaluating acupuncture as an adjunct to IVF. Fertil Steril 2004;81 (supp 3):11-12